به نقل از «ایسنا»

حمام تاریخی شاقاجی، سفره خانه سنتی می شود!

تاریخ انتشار: ۳ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۶۰۲۲۰

ایسنا/گیلان ۱۵ مهرماه، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گیلان از ساماندهی حمام تاریخی روستای شاقاجی خبر می‌دهد. حمامی که تاکنون خبری از آن منتشر نشده و می‌توان گفت کمتر کسی بجز اهالی از وجود آن اطلاع داشتند.

به گزارش ایسنا ولی جهانی، مدیرکل میراث‌ فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گیلان ۱۳ مهرماه در حاشیه بازدید از این حمام تاریخی اظهار کرد: برای ساماندهی حمام تاریخی با دهیار شاقاجی و اعضای شورای محله مذاکره کرده تا ساماندهی این بنای تاریخی در دستور کار قرار گیرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مدیرکل میراث‌ فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گیلان گفت: مقرر شد افراد مدعی مالکیت بنا ظرف مدت ده روز اسناد مالکیتی و هویتی خود را ارائه کرده و در صورت اثبات مالکیت نسبت به انجام مرمت و تعیین کاربری ملک اقدام لازم صورت پذیرد.

در خبر منتشر شده در پرتال سازمان میراث فرهنگی هیچ اشاره ای نشده که قرار است چه کسی و یا کدام نهاد و ارگان این حمام دوره قاجار را ساماندهی و یا احیانا مرمت و بهسازی خواهد کرد.

بر همین اساس به روستای «شاقاجی» می‌روم. روستایی که هرچند سالهاست در ورودی آن تابلویی به نام «اسلام آباد»  نصب شده اما هنوز اهالی شهرستان سنگر مهمترین روستایی را که شاهراه ارتباطی رشت به سمت جاده قدیم قزوین از آن عبور می کرد، به نام «شاقاجی» می‌شناسند.

در چند دهه اخیر، «اسلام آباد» نامی است که جایگزین بسیاری از نام های قدیمی روستاهای گیلان شده، ولی پایین نام تابلوی ورودی اسلام آباد، کلمه (شاقاجی) داخل پرانتز نوشته شده است. یادآوری نام قدیمی محل که دهیار جوان روستا می‌گوید، بخاطرش بازخواست هم شده است!

مهرداد فلک دوست، دهیار شاقاجی، ضمن بیان وجه تسمیه روستا از پیشینه تاریخی این دهستان تاریخی در بخش سنگر می گوید. روستایی که در دوره قاجار راه کاروانروی رشت به قزوین و بالعکس از آن عبور می کرد.

دهیار شاقاجی می گوید: در دوره قاجار، جاده ای که از رشت به سمت قزوین می رفت، راه سنگفرشی بود که از کنار گذر سپیدرود عبور کرده و با ادامه از پشت امامزاده هاشم و روستای گلسرک، از کنار کاروانسرای لات عبور می کرد و با گذر از بخش سنگر، از شاقاجی عبور کرده و در امتداد مسیر خود از سمت پل عراق وارد رشت می شد. وجود کاروانسرای لات بیانگر اهمیت این راه شاهی است. ضمن اینکه عکس ها و منابع تاریخی هم حکایت دارد که شاهان قاجار از همین مسیر به سمت رشت و بندرانزلی رفته تا سوار کشتی شده و به اروپا بروند.

در زمان تجاوز روس ها و یا حضور انگلیسی ها و بستن پل منجیل توسط مبارزان جنگل، همین مسیر خط حرکت سربازان بود.

فلک دوست، درباره وجه تسمیه نام روستا می گوید: دو دلیل در منابع و روایت های شفاهی ذکر شده است؛ یکی اینکه شاقاجی برگرفته از نام شاهان قاجار است و آن هم به دلیل حضور و سراپرده شاهی در سفرهای شاهان قاجار در این محل و دومی؛ می گویند شاقاجی نام یک درخت کهنسال و تنومند به همین نام در این محل بوده است.

دهیار شاقاجی از دیگر داشته های تاریخی روستا می گوید که متاسفانه تخریب شده و تنها حمام تاریخی شاقاجی باقی مانده است. حمامی نزدیک به مسجد و بازار محله که مالک فعلی آن وراث مرحوم ابراهیم معتدلی هستند.

فریدون معتدل، یکی از مالکان، با گشاده رویی اجازه می دهد حمام را ببینیم. او که متولد ۱۳۳۳ خورشیدی است، خاطرات زیادی از کودکی هایش در این حمام را به یاد دارد.

درب حمام که باز می شود، همچون دیگر حمام های تاریخی، طاق های هلالی و سقف های گنبدی تودرتو و با نورگیرهایی در سقف، خاطره حمام رفتن های قدیم را تداعی می کند. روزهایی که تون حمام ها با هیزم و بعدها با گازوئیل و نفت گرم می شد ولی از وقتی نعمت گاز با لوله کشی به هر خانه ای رفت، کمر حمام های عمومی شکست.

حمام شاقاجی، بسته به موقعیت قرار گیری در یک روستا، از تزئینات و کاشیکاری همچون حمام های تاریخی رشت خالی است اما سیستم گرمایش این حمام به نظر بسیار پیشرفته است.

فریدون معتدل که خود دانش آموخته عمران از دانشگاه پل تکنیک در سال ۱۳۵۷ است، می گوید: قدمت این حمام بیش از ۱۵۰ سال است. پدر مرحومم، ابراهیم معتدل، آن را از مالک قبلی یعنی خاندان رفیع خرید. پدرم بزرگ و به نوعی همه کاره شاقاجی بود.

معتدل اضافه می کند: این حمام تا ۲۰ سال پیش هم فعال بود. من سال هایی را که سوخت حمام گازوئیل بود، به یاد دارم. تون حمام پشت این بخش بود و مخزن آب دیگ بزرگی بود که اخیرا بخاطر دزدی از حمام متوجه ابعاد آن شدیم. دیگ در زمین دفن شده بود و هنوز هم سالم بوده و سوراخ نشده است. سارقان با کندن زمین، بخشی از اقلام مثل لوله های حمام و کنتور برق را دزدیده اند.

معتدل، بخش های مختلف حمام را نشان می دهد و جایی که شبیه یک تونل است و در اثر دستبرد سارقان ایجاد شده است و توضیح می دهد، این تونل نشان می دهد گرمایش حمام بصورت کانال کشی های آجرچینی از کف بوده است.

 او یادآور می شود که قبلا ورودی حمام حوض بزرگ و پاشویه ای در بخش مردانه و زنانه داشته است ولی بعدها با ایراد اداره بهداشت، حوض ها برچیده شده و بخش خزینه حمام نیز تبدیل به بخش های نمره شده است.

فریدون معتدل، از برنامه هایش برای احیا و مرمت این حمام تاریخی می گوید: هدف مالکان، مرمت و تغییرکاربری حمام به سفره خانه سنتی است نه تخریب حمام.

 جاده شاقاجی هنوز هم مورد استفاده مسافران است. بویژه در زمان های پیک مسافر که اتوبان کشش ندارد، مسافران از امامزاده هاشم، راه فرعی شاقاجی را برای خروج از ترافیک انتخاب می کنند و با توجه به قرار گیری حمام نزدیک به راه اصلی و در کنار مسجد و بازار، مطمئنا این تغییرکاربری، به توسعه گردشگری منطقه هم کمک می کند.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: میراث فرهنگی بناي تاريخي استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی سیاسی استانی فرهنگی و هنری استانی ورزشی استانی علمی و آموزشی كرمانشاه استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی سیاسی حمام تاریخی حمام ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۶۰۲۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

موزه چینی خانه شیخ صفی مهمترین مکان برای معرفی هویت ملی

به گزارش خبرنگار مهر، حسن محمدی ادیب ظهر چهارشنبه در اولین کنفرانس بین المللی موزه ها در دانشگاه محقق اردبیلی اظهار کرد: موزه ها موسسه ای غیرانتفاعی برای نشان دادن سیر توسعه یافتگی هستند و در ایران و اردبیل این موزه ها از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند.

وی با اشاره به قدمت موزه و ارتباط آن با تاریخ تمدن بشر خاطرنشان کرد: موزه‌ها در واقع موسسه ای غیرانتفاعی برای نشان دادن سیر توسعه یافتگی هستند و ریشه بسیاری از علوم، صنایع و هنرها همچون ابداع چرخ ارابه، تیر و کمان و کشف آتش که منشا توسعه بوده، از تمدن‌های شرقی نشات گرفته و سپس به غرب راه یافته است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل افزود: نخستین شکل از موزه در هزاره اول قبل از میلاد در بین النهرین متجلی شده است و در دو سده آخر قرن بیستم مکان‌هایی متاثر از اسطوره‌های رومی و یونانی و به عنوان موزه وجود داشته است.

محمدی ادیب تصریح کرد: همزمان با قرن ۱۶ و به روز عصر صفویه در ایران موزه تجلی بیشتری یافته است و احداث مکان‌هایی برای نشان دادن اشیاء تاریخی و نفیس در فرانسه رایج بوده است.

وی به دوره قاجاریه و پهلوی اشاره کرد و افزود: از دوره قاجاریه و پهلوی واژه موزه در ایران رواج یافته و بررسی سابقه موزه در ایران، ما را به عصر صفوی بر می‌گرداند و در دوره شاه عباس، نسخ خطی و تاریخی در موزه ای در اصفهان به نمایش گذاشته شده و شاه عباس با علاقه به اردبیل به عنوان پایتخت فکری و عقیدتی صفویان و زادگاه اجدادش، تصمیم گرفته عمارتی بی نظیر در جوار مرقد نیاکانش به دست مهندسی سرشناس بسازد که همان چینی خانه امروز بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل با اشاره به قدمت تاریخی موزه چینی خانه شیخ صفی الدین اردبیلی گفت: صحبت از موزه در ایران، بدون اشاره به اردبیل حق مطلب را ادا نمی‌کند و موزه چینی خانه بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی از قدیم محل نمایش هدایای امپراطوران چین بوده است و آن را به عنوان موزه فرهنگی هنری و قدیمی ترین موزه ایران معرفی می‌کنیم و امیدواریم امانتداری امین برای هویت و میراث فرهنگی کشور باشیم.

کد خبر 6087771